JWGIMENEZ

JWGIMENEZ

Lunes, Agosto 10, 2015

PAANO KUNG MATANDA NA AKO?



Maraming bagay kang magagawa kapag nasa kalakasa pa ang katawan mo. Pwede kang mamasyal kahit saan mo magustuhan. Kumain ng mga gusto mong pagkain. Magagawa mong tumalon, tumakbo at kahit ano kaya mong gawin dahil nasa kalakasan ka pa para gawin mo ito. Pero hindi na natin ito magagawa kung matanda na tayo o nasa kaidaran na, mahina na ang katawan, masasakit na ang mga kasu-kasuan at kung malilimutin na tayo.
   Lahat tayo ayaw tumanda, hindi lamang dahil hindi na natin magagawa ang mga gusto nating gawin, kundi dahil gusto nating makasama nang matagal ang ating mga mahal sa buhay at makatulomg sa kanila. Pero nakalulungkot na maaari tayong sumapit sa kalagayan na hihina na ang ating katawan , lalabo ang mga mata, hihina ang mga tainga, kukulubot ang balat dahil sa katandaan.
   May kilala ka bang nasa ganitong kalagayan na? Baka lolo o lola mo, mga magulang mo, kaibigan , kapitbahay o nakakasalubong mo sa daan. Ano kaya ang tunay na nararamdanam naila na hindi alam ng mga nasa kalakasan o kabataan? At gaano kalala ang kalagayan ng mga may-edad na inaabuso, pinagmamalupitan o binabali-wala? Alamin natin ang mga ito.
KALUNGKUTAN AT PAGMAMALUPIT

   Kung ilalagay natin ang ating sarili sa kanila at iisipin kung paano kung matanda na tayo, tiyak na makatutulong ito sa atin na malaman ang tunay na pinagdadaan nila. Sa mga anak na ang kanilang magulang ay nasa kahinaan na dahil sa katandaan ay maaaring naiintindihan na ang kalagayan nila
    Ano pa ang epekto ng pagtanda nila? Hindi lamang pisikal na kalagayan apektado ng pagtanda nila maging ang kanilang emosyon. Marami sa mga tumatanda na ang nakararanas ng kalungkutan dahil sa kanilang kalagayan. Madalas dahil ito sa pagkadama na wala na silang halaga, iniisip nila na wala na silang pakinabang at kulang sa pagmamahal. Kung ganito ang damdamin ng atin minamahal na lolo, lola o magulang na humihina na ang pangangatawan  paano pa kaya sa mga inaabuso at ipinagmamalupitan?
   Lubhang nakakabahala ang katotohanan na dinaranas ng ilang may-edad na - ang paglaganap ng pagpapabaya at pagmamalupit sa kanila. Napakasakit isipin na nangyayari ito, mahina nga ang pangangatawan napagmamalupitan pa! Isang halimbawa dito ang di-pangkaraniwang kuwento ng mag-asawang may-edad nna tumalon mula sa bintana ng kanilang apartment na nasa ikawalong palapag na ikinamatay nila. Talagang nakapangingilabot ang pagpapakamatay ng mag-asawa. Pero mas nakapangingilabot ang kanilang motibo. Isang maikling sulat ang nasumpungan bulsa ng asawang lalaki ang nagsasabi:"Minabuti naming wakasan na ang aming buhay dahil palagi kaming minamaltrato at anaaway ng aming anak na lalaki at manugang na babae." NAPAKASAKLAP TALAGA! Narito ang ilang patunay nang pagiging laganap na pang-aabuso sa kanila, ayon sa pag-aaral:
•Sa Canada, 4 na porsiyento ng mga may-edad na sa doon ang iniulat na inaabuso o sinasamantala—karaniwan na ng isang miyembro ng pamilya. Subalit maraming may-edad na ang hiyang-hiya o takot na takot magsalita tungkol sa kanilang malungkot na kalagayan. Ang totoong bilang ay maaari pa ngang mga 10 porsiyento, ang sabi ng mga eksperto.
• “Sa bansang India, ang inaakalang matibay na ugnayang pampamilya ay gumuguho dahil dumaraming may-edad na ang inaayawan ng kanilang mga anak,” ang ulat ng magasing India Today.
• Ayon sa pinakatamang tantiya na makukuha, “mula 1 hanggang 2 milyong Amerikano na edad 65 o higit pa ang sinaktan, sinamantala, o sa paanuman ay pinagmalupitan ng isa na inaasahan nilang mangangalaga o magbibigay sa kanila ng proteksiyon,” ang sabi ng National Center on Elder Abuse. Tinatawag ng isang deputy district attorney sa San Diego, California, ang pang-aabuso sa mga may-edad na bilang “isa sa pinakamalubhang isyung nakakaharap ng pulisya sa ngayon.” Sinabi pa niya: “Nakikini-kinita kong lálaki pa ang problema sa susunod na mga taon.”
   Hindi lamang sa ibang bansa makikita ang paglaganap ng pagmamalupit na ito at  'kaso ng mga matatandang nakararanas ng iba’t ibang uri ng pang-aabuso' maging dito sa rin Pilipinas. Kaya naman 'isinusulong sa Kamara sa Pilipinas ang pagpapasa ng panukala na “Anti-Violence Against Senior Citizens Act.” ' - REMATE ang diaryo na masa, "Proteksyon sa Lolo't Lola, Isinulong sa Kamara.
   Sa mga kalagayang ito, makikita na kadalasan ang gumagawa ng waring  walang pusong pagmamalupit ay ang kapwa nila mga anak o tinuturing na pamilya, na sa halip na sila sana ang magpapakita na pag-aaruga at pagmamahal. Narito ang ilang videos ng pagmamalupit:

 Si lola Lourdes 85 yrs old
Buong kwento: Lola Hawla
75 yrs old ikinadina
Balitanghali GMA

     Ilan lamang yan sa mga matatandang dumaranas ng pagmamalupit ng kanilang sariling anak o pamilya.
     Sa ibang kaso, kung minsan ibang tao ang gumagawa nito. Sa kanluraning bansa, karaniwan na ang pag- iwan sa kanilang matatandang magulang sa home for the aged o nursing home. Maaaring maayos at masaya din naman sila doon yamang kadalasang mayroong staff na mangangalaga sa kanila at mga activities na magpapatas pa ng kanilang memorya. Pero sa ngayon laganap din ang walang awang pang-aabuso mula roon. Tingnan ang halimbawang ito:

Mula sa YOUTUBE

   Ano ang nadama mo nang masaksihan mula sa mga video ang pagmamalupit na iyan? Baka halos madurog ang puso mo dahil sa awa o habag. Paano kung sila ang ating mga magulang na pinagmamalupitan, marahil higit pa sa pagkadurog ng puso ang madarama mo. Sa artikulong ito ipinakita kung anong mundo mayroon ang ating mga minamahal na may-edad na, anong sakit ang mayroon sila sa pisikal at emsyonal. At ano ang pinagdadaanan ng ilan sa kanila. Pinapaalala rin nito na dapat mahalin sila at alagan sa tamang paraan. Pagtiisan sila at huwag hayaang maiinis sa kanila dahil sa di normal nilang pagkilos, pagtiisan na maaaring mabagal na silang maglakad, pagtiisan ang pagiging mahina nilang pandinig, at pagtiisan ang pagigi nilang makulit minsan. Ang lahat ng iyon ay epekto ng pagtanda nila, at hindi nila iyon ginusto. Tandaan natin na tayo rin maaaring sumapit sa gayong kalagayan, at tiyak na ayaw nating mangyari sa atin ang walang pag-ibig na pagtrato ng ilan sa kanila. Ibalik natin sa kanila ang pagmamahal na ipinakita nila sa atin noong sanggol o bata pa tayo.



Martes, Hulyo 28, 2015

Pagbisita sa Sabang Quezon

   Nakakabighani naman talaga ang mga tanawin sa probinsya. Pero hindi lamang magagandang tanawin ang kabigha-bighani sa probinsya, nariyan ang sariwang hangin, masasarap na pagkain at mga tao na palakaibigan at mapagpatuloy. Ngayon samahan nyo ako sa pagbisita sa magandang lugar sa Quezon province, ang Sabang, sa bayan ng Quezon( kabilang ito sa bayan ng Alabat Island )



   Habang patungo sa tinatawag ng ilang na nakatagong paraiso - ang "Sabang". Mapapansin mo na agad ang malinaw na tubig sa dalampasigan. Matutukso ka na tumalon at maligo doon. May magagandang rock formations, na may maliliit na bato na kung minsan ay mayroong  iba't-ibang kulay, makikinis at iba't ibang hugis. May malalaki pa ngang bato na tinubuan na ng puno at mga halaman at mapaliligiran ng tubig. Napakaganda talaga! Para sa gusto ng adventures pwede kang umakyat ng bundok patungo sa mismong sentro o lokasan ng brgy. Sabang, habang umaakyat ka makikita mo ang ganda ng karagatan mula sa taas. Nakakapagot, at hihingalin ka talaga sa pag-akyat pero sulit naman dahil sa ganda ng tanawin, nakakaalis rin ng pagod ang masarap na simoy ng hangin. Pero kung gusto mo naman makita ang magagandang rock formations nang malapitan pwede kang maglakad sa tabing dagat, mamamasdan mo rin doon ang malinaw na tubig at iba't ibang kulay at uri ng isda. Makikita mo rin ang isang kweba at sa tabi nito ay may malaking bato na waring hugis ulo ng tao, pwede ka pa ngang umakat sa malalaking bato at magselfie. Pero ingat lang sa mga lalakaran nyo sa tabing dagat, sa halip kasi na buhangin ang lalakaran nyo, mga bato ang naroon. Kung minsan matatalas sila, kaya dapat careful sa paglalakad at tumingin sa lalakaran. May iba pang paraan para ma-enjoy ang tanawin sa "Sabang" nang hindi ka mapapagod sa paglalakad. Pwede kang sumakay ng bangka, doon makikita mo sa kabuuhan ang mga tanawin. Makikita mo ang mga magagandang bundok at malinaw na tubig sa dagat.
Iba't ibang hugis at kulay ng bato





   Tapos na ba ang lahat pagkatapos mong makita ang magagandang tanawin sa tabing-dagat? Hindi! Matapos magpahinga mula sa nakakapagod na paglalakbay patungo sa mismong barangay ng Sabang. At bitin ka pa sa mga tanawin na nakita mo, pwede kang pumunta sa isa sa pinagmamalaki rin nila, ang Sabang Falls. Tandaan! Kung gusto nyo ang malakas na bagsak ng falls at agus nito dapat tag-ulan kayo pumunta sa Sabang. Isang adventure din ang pagpunta sa falls dahil medyo malayo rin ito at nasa gawing bundok ang mismong kinalalagyan nito. Doon pwede kang lumangoy sa maliit na lawa.
Marami pang magagandang lugar at tanawin sa bgry Sabang na hindi ko pa napupuntahan. Mayroon ding adventurous na caves na pwede nyong bisitahin, doon makikita nyo rin ang Philippine bats at mga rock formations. Kaya, tara bisitahin natin ang tinatagong ganda ng Sabang Quezon.


  Heto ang ilang larawan ng "SABANG"

  Salamat pala sa tao na nag-capture ng napakagandang mga pictures na ito. Sa link na ito makikita ang iba pang pictures ng magagandang tanawin ng Sabang  at owner ng mga ito,
https://www.flickr.com/photos/lenareh/sets/72157622127656070/